MOBA Nedir, Nasıl Oynanır? ~ Meraklı Rakun

16 Ekim 2015 Cuma

MOBA Nedir, Nasıl Oynanır?


Evet, MOBA yani Multiplayer Online Battle Arena veya Çevrimiçi Çok Oyunlu Savaş Meydanı. Son yıllarda oldukça popüler olan bu oyun türü hakkında birşeyler söylemek istiyorum. Öncelikle bahsetmem gerekirse, İlk MOBA Dotadan biraz önce ama yine Warcraft3: Reign of Chaos ile ortaya çıkmıştır. Ardından Icefrog adlı tasarımcı ile şanlı Dota (Defence of the Ancients) oyuncuları ile buluştu. Daha sonra bildiğiniz üzere Valve Dotayı satın aldı ve Blizzard'dan ayırdı. Yine bildiğiniz üzere Dota inanılmaz bir fan kitlesi bulunduran bir oyun ve bundan vazgeçemeyen yıllardır Dota ardından Dota 2 den kurtulamayan bir çok insan bulunmakta. Diğer oyunlara göre biraz daha seçkin oyuncu kitlesine sahip olduğunu söyleyebilirim, neyse bundan daha sonra bahsetmeliyim sanırım. 2009 yılının sonunda Riot Games League of Legends'ı yarattı. Lol ticari amaçla yaratılmış bir oyun karakter ve skin yani kostüm satın alma olayları birçok yapımcının dikkatini çekti. Daha sonra bu mantık bir virüs gibi yayıldı. Başarılı oldu tabi ki şirketler oldukça zengin oldu bu zekice fikir ile. Daha sonra benzer olarak Heroes of Newearth ve birçok MOBA oyun piyasaya çıktı. Standart MOBA mantığını değiştiren bir kaç oyun bulunmakta. Bunlardan ilki Hi-Rez Studios tarafından yaratılan SMITE. SMITE tüm moba karakteristiğini taşımakta fakat farkı 3 boyutlu biçimde 3. kişi kamerasından oynayabilmekte. Oldukça eğlenceli bir oyun, fikirde güzel açıkcası oldukça zaman geçirdim SMITE ile. Bir başka fark getiren oyun ise Battle.net'in Heroes of Storm'u. Standart MOBA mantığının dışına çıkıp, PVP odaklı bir oyun yarattı. Yani demem odur ki MOBA dünyayı sardı ve ihtiyaca yönelik MOBA'lar ortaya çıktı. Strateji isteyene strateji yoğunluklu, denge isteyene dengeli, PVP ağırlıklı isteyene PVP. Fakat gözden kaçan ve MOBA'ların en önemli noktası hepsi ama hepsi takım odaklı oyunlar olması, bu durum çok önemli çünkü oynayan kitle bunu gözden kaçırmakta. Buna nasıl oynanır oynanır kısmına geçip bu durumdan bahsetmek istiyorum.

Moba oyunların standart mantığından bahsetmem gerekirse. 2 takım bulunmakta, 2 takım base'i yani karargahı. Takım başına birer tane yokedilmesi gereken artifact (Lol'deki nexus gibi). Artifact'ı koruyan kuleler, base'i koruyan kuleler, 3(opsiyonel) lane yani koridor, koridoru koruyan kuleler, creep/minion yani experience ve gold edinmek için gereken zayıf ve sabit yaratıklar. Ve koridorlar dışında jungle/orman ortamı ve orman yaratıkları. Bu dizilim üzerinden oldukça çok strateji yaratılabiliyor. Genelde sabit mantık hüküm sürüyor, profesyonel oyuncuların yarattığı taktikler, nam'ı değer Meta olayı. Dizilimden sonra seçilen karakterlerin bir sinerji içinde olması gerekiyor. Çünkü bu bir "Takım Oyunu". Herşeyin dostça ve takım ruhu içerisinde ne kadar yabancı olursa olsun uyumlu olması gerekiyor.

Şimdi eleştiri kısmına gelmek istiyorum. Oyun türünün ana özelliklerinden bahsettim ve bu ortak özellikler tek bir yerde birleşiyor, takım oyunu. Benim kişisel görüşüm MOBA türü oyunları oynayacak insanların takım oyununu reddeden insanlar olmaması yönünde kesinlikle gördüğünüz üzere tek kişinin hakim olabileceği gibi değil. Özellikle LOL'de çoğalan genç kitle bunu hissettiriyor, genç kitleden kastım 10 yaş civarı çocuklar. Bunun sebebi oyunun oldukça popüler olması ve Türkiye'de yayılmış olmasıdır, bunun farkındayım. Kesinlikle oynamasınlar demiyorum öğrenmeye çalışmak güzel, kimse oynamadan öğrenemez. Yeni oyuncuları her zaman destekledim kesinlikle kötülemedim. Takım içi yardımlaşma ve bilgi paylaşımı çok önemli. Küçük çocuklar henüz bunu algılayamıyor takım arkadaşları umurlarında değil çünkü çoğunun algısı bunu kaldıramıyor. Bu algı olayı çok önemli küçük yaşları örnek veriyorum fakat yetişkin oyuncularda bunu yapıyor. Kesinlikle takım oyunu ve iletişimini reddetmemeli bir MOBA oyuncusu. Mekanikler öğrenilir, ustalaşılır. Taktikler yaratılır, öğrenilir ve ustalaşılır. Fakat bu sabit kafa değişmedikçe sadece kendi oyununu zehir etmez takım arkadaşlarının oyununu hatta karşı takımın oyununuda rezil edersin. MOBA diğer insanlara şans vererek, onlara güvenerek, takımını benimseyerek ve asla pes etmeyerek oynanır. Hoş bu durum tüm competitive oyunlarda geçerli.